Ο Ναστραντίν και οι φόροι

Τα οικονομικά της προσφοράς είναι μια αμφιλεγόμενη (ή και μη αποδεκτή) θεωρία στα οικονομικά η οποία δίνει υπερβολική σημασία στο ρόλο που παίζουν τα φορολογικά κίνητρα στη συμπεριφορά της οικονομίας. Ο «γκουρού των οικονομικών» Ναστραντίν έχει καταγράψει κάτι παρόμοιο στις ιστορίες του, το οποίο είναι συμπωματικά επίκαιρο …. Ας τον απολαύσουμε:

Πώς τα’ φερε η μοίρα, κι ο Νασραντίν έγινε κυβερνήτης. Μαζεύει τους συμβούλους:

-Τι λέει ο κόσμος για τους φόρους;

-Δυσανασχετεί, εφέντη μ΄, τού λένε ομόφωνα.

-Αυξήστε τους φόρους 10%.

-Μα…

-Δεν έχει μα! Εγώ διατάζω!

Περνάει λίγος καιρός, τους μαζεύει πάλι:

-Τι λέει ο κόσμος για τους φόρους;

-Δυσανασχετεί, εφέντη μ΄, τού λένε ομόφωνα.

-Αυξήστε τους φόρους άλλο 10%.

-Μα…

-Δεν έχει μα! Εγώ διατάζω!

Περνάει λίγος καιρός, τους μαζεύει πάλι:

-Τι λέει ο κόσμος για τους φόρους;

-Δυσανασχετεί, εφέντη μ΄, τού λένε ομόφωνα.

-Αυξήστε τους φόρους άλλο 10%.

-Μα…

-Δεν έχει μα! Εγώ διατάζω!

Περνάει λίγος καιρός, τους μαζεύει πάλι:

-Τι λέει ο κόσμος για τους φόρους;

-Εφέντη μ΄, τού λένε, κάτι παράξενο γίνεται, αφήνουν τις δουλειές και βγαίνουν στους δρόμους, τρώνε πίνουν και γλεντάνε.

-Ώπα, χαμηλώστε 5%, τώρα αρχίζω να τους φοβάμαι.

Ποιος ήταν ο Χότζας;

Ο Νασρεντίν χότζα ή γνωστότερος ελληνικά ως Ναστραντίν Χότζας (το όνομα σημαίνει «Η δόξα της Πίστης» στα Αραβικά) ήταν ένας δημοφιλής κεντρικός ήρωας μύθων, παροιμιών, ανεκδότων που κυκλοφορούσαν ευρύτατα σε όλες τις κοινωνικές τάξεις της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανόμενης και της Τουρκίας. Ο Ναστραντίν Χότζας παρουσιάζεται ως τύπος σούφι, φιλόσοφου ανατολίτη, οπλισμένος με φιλοσοφική εγκαρτέρηση στις αντιξοότητες της ζωής, πάντοτε ετοιμόλογος με ελευθερία εκφράσεων, πολλές φορές και με αισχρολογίες.

Υποστηρίζεται ότι γεννήθηκε τον 13ο αιώνα κάπου στο Μεγάλο Κορασάν και ότι διατηρούσε φιλία με τον Ταμερλάνο. Κατ’ άλλους γεννήθηκε στο Σιβρή Χισάρ στη Μικρά Ασία περί τον 15ο με 16ο αιώνα. Το επάγγελμά του ήταν καδής (ιεροδίκης) και Μουλάς(ιεροδιδάσκαλος). Πέθανε και τάφηκε στο Ακ Σεχήρ κοντά στο Ικόνιο όπου υποστηρίζεται ότι υπήρχε ο τάφος του ένα μικρό «τουρμπέ», (=μαυσωλείο).

Η εκδοχή πάντως ότι όλοι οι σχετικοί μύθοι του Ναστραντίν πλάστηκαν από τον ίδιο είναι εσφαλμένη. Γιατί απλούστατα πολλά αναφέρονται σε πολύ διαφορετικές περιόδους. Ακόμη πολλά ανέκδοτα μπορεί ν’ αναφέρονται στ’ όνομά του αλλά είναι βέβαιο ότι άλλοι είναι οι δημιουργοί τους που παρέμειναν αφανείς αφηγητές. Πάντως σημειώνεται ότι από τις πλείστες εκδόσεις των ιστοριών του Ναστραντίν σε ξένες γλώσσες η μετάφραση στην ελληνική ήταν το περισσότερο διαδεδομένο στην Ελλαδική χώρα από την εποχή της οθωμανικής περιόδου και που συνέχισε στην ελεύθερη Ελλάδα τουρκικό βιβλίο.

Πολλά έθνη της Μέσης Ανατολής θεωρούν τον Νασρεντίν δικό τους, όπως οι Αφγανοί, Άραβες, Πέρσες, Τούρκοι και Ουζμπέκοι. Το όνομά του γράφεται διαφορετικά σε κάθε γλώσσα και πριν ή μετά από αυτό αναφέρονται οι τίτλοι Χότζας, Μουλάς ή Εφέντι. Ο Νασρεντίν ήταν λαϊκός φιλόσοφος και έχει μείνει στη μνήμη και την παράδοση της Ανατολής για τις αστείες ιστορίες και τα ανέκδοτά του.

Οι ιστορίες του μπορεί να είναι παράδοξες, απλοϊκές αλλά έχουν βαθύτερα νοήματα τα οποία γίνονται κατανοητά μέσα από τη διήγηση. Οι ιστορίες του Νασρεντίν Χότζα είναι δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο και η UNESCO είχε θεσπίσει το 1996-1997 Διεθνές Έτος Νασρεντίν Χότζα.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια