Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2017

Το τραγούδι το καλογερικό



Το τραγούδι είναι μια σύντομη μουσική σύνθεση (1-5 λεπτά της ώρας) για ανθρώπινη φωνή η οποία κατά κανόνα περιλαμβάνει στίχους. Συνήθως τραγουδιέται από ένα άτομο ή περισσότερες φωνές. Τα λόγια των τραγουδιών είναι συνήθως ποιητικής φύσης, με ομοιοκαταληξία, παρόλο που μπορούν να είναι ακόμα και θρησκευτικοί στίχοι.
Ανάλογα σε ποιους απευθύνονται γίνεται και κατηγοριοποίηση του σε, έντεχνα, λαϊκά, ρεμπέτικα και παραδοσιακά κ.λπ.
Λαϊκό τραγούδι (λαϊκό/παραδοσιακό τραγούδι) ονομάζεται εκείνο το τραγούδι των Ελλήνων, δοσμένο σε ελληνική γλώσσα, που είναι εναρμονισμένο στο ύφος της ελληνικής αστικής λαϊκής μουσικής, τόσο από την αρχαιότητα, όσο και μεταγενέστερα.
Η μουσική είναι αποδεδειγμένο πως εξημερώνει ακόμα και τα ζώα. Όμως όπως όλα τα αγαθά μπορεί και να χρησιμοποιηθεί για το έλεγχο του ανθρωπίνου νου. Τον έλεγχο του πλήθους. Παρατηρούμε πως άλλα τραγούδια ακούμε στις πορείες διαμαρτυρίας, που μας κάνουν επαναστάτες και άλλα στις εθνικές επετείους τα λεγόμενα εμβατήρια που μας εξυψώνουν το πατριωτικό συναίσθημα.  Στις δεκαετίες του 50,60 και 70 που ο ελληνικός κινηματόγραφος ήταν στις δόξες του, κάθε ταινία περιελάβανε υποχρεωτικά τραγούδι, για να μιλήσει η μουσική στο συναίσθημα των θεατών και φεύγοντας να μείνει η μελωδία στο μυαλό τους μαζί με το συναίσθημα.
Άλλες κατηγορίες που πρόχειρα μου έρχονται στο νού, είναι τα ρεμπέτικα, του χάρου, τα ζεϊμπέκικα, που εξελίχθηκαν σε λαϊκά, τα παραδοσιακά κατά τόπους. Όλα αυτά τά άσματα χορεύονται, εν αντιθέσει με τα τραγούδια της τάβλας ή τα κλέφτικα που δεν χορεύονται και είναι κατά κανόνα λυπητερά.
Δύο τελείως  ξεχωριστές κατηγορίες είναι τα στρατιωτικά, «κυρίως εμβατήρια για να εξυψώσουν το ηθικό των στρατευμένων εναντίων του εχθρού κατά περίπτωση» και τα καλογερίστικα ή καλογερικά που κυρίως απευθύνονται και τραγουδιούνται από νέους μοναχούς/ες για να πάρουν κουράγιο να συνεχίσουν τον δρόμο της Άσκησης που διάλεξαν. Αυτών των τραγουδιών, το κύριο γνώρισμα στους στοίχους είναι η χαρμολύπη, αυτό το συναίσθημα που βιώνουν όσοι ζούν σε Μοναστήρι. Είναι πολλές φορές αδιανόητο στους πολλούς ανθρώπους τι είναι η χαρμολύπη, επειδή δεν την έχουν ζήσει. Είναι άλλο πράγμα η κατάνυξη στις ακολουθίες και τελείως διαφορετικό συναίσθημα η χαρμολύπη.
Πότε τραγουδιούνται αυτά τα καλογερικά άσματα; Χρήσιμη ερώτηση, στις αγάπες (Αγγαρείες κατά κόσμον) καθαρίζοντας πατάτες, δουλεύοντας στον κήπο, φορτώνοντας τα ζώα και σε κάθε παρόμοια ευκαιρία.   
Κάποιες φορές μπορεί ένα τέτοιο τραγούδι να μας αγγίζει, αλλά είναι περαστικό.
Μερικούς τίτλους παραθέτω πιο κάτω:
Μεσ'της 'ερημιάς τα βάθη
Γλυκό Μοναστηράκι μου
Ζωή αγνή ωραία..
Το παράπονο του Χριστού
Ο Σπίνος
Στου Βοσπόρου τα αγιονέρια


Θα βρείτε πολλά στο  YouTube  επειδή το διαδίκτυο έφτασε μέχρι εκεί.    


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου