Δημοτικό Σχολείο με 1034 παιδιά ... μέσα σε μια παραγκούπολη!

Γράφει ο Μητροπολίτης Ναϊρόμπι και κεντρικής Κένυας κ. Μακάριος | 

Πηγή Ρομφαία

Παρ’ ολο που ασχολήθηκα σε προηγούμενα δημοσιεύματά μου για το θέμα Παιδεία στην Αφρική, επανέρχομαι, γιατί αυτές τις μέρες έζησα κάτι το συγκλονιστικό.

Ξεκίνησα και πάλι για το συνηθισμένο μου περιπετειώδες σημαντικό ταξίδι για την εκπλήρωση των καθηκόντων μου τόσο μέσα στον χώρο της Εκκλησίας όσο και στους άλλους τομείς με τους οποίους η Ορθόδοξη Εκκλησία πρωτοστατεί, ιδιαίτερα σ’ εκείνο της παιδείας ...

Γυρίζω πίσω τη σκέψη μου και φέρνω στον νου μου τους Τρεις μεγάλους Φωστήρες της Οικουμένης σ’ εκείνους τους πρώτους και δύσκολους καιρούς της πορείας της Εκκλησίας μας.

Πόση ήταν η αγάπη και το ενδιαφέρον και των τριών γι’ αυτό το τόσο σημαντικό και διαχρονικό θέμα που είναι η σπονδυλική στήλη στήριξης και ανύψωσης των παιδιών μας, της νεολαίας μας.

Και οι τρεις τους, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Μέγας Βασίλειος παραμένουν ανά τους αιώνες οι προστάτες και οι πρωτοπόροι και διαπιστώνουμε πόσο δίκαιο είχαν όταν επέμεναν να δώσουν τη σωστή κλασσική παιδεία στους νέους της εποχής τους.

Πράγματι, η δίψα των μικρών παιδιών για μάθηση και μόρφωση είναι δεδομένη, γιατί μέσα από την έμπρακτη εφαρμογή των λόγων και των έργων δηλ. τη σωστή διαπαιδαγώγηση, στο τέλος, βγαίνουν νικητές και θαυμαστές Εκείνου που τους δίνει τη σοφία, τη σύνεση, την ψυχική καλλιέργεια, τη σταθερή πίστη, τη βεβαιότητα για μια γαληνεμένη κοινωνία ανθρώπων.

Το έζησα έντονα, σήμερα, όταν βρέθηκα μπροστά σ’ ένα θαύμα της παιδείας και είδα τα θετικά αποτελέσματά της στις καρδιές των αθώων, φτωχών, ορφανών και παραγκωνισμένων αυτών παιδιών μαζί με τους 27 δασκάλους, όλοι σχετικά νέοι, με τον Διευθυντή που παραμένει πάντα ζωντανός και ενεργητικός, βλέποντας κανείς την αγάπη που έχει γι’ αυτό που ασχολείται, το ζει, το αισθάνεται και το ζωντανεύει συνέχεια με το πάθος που έχει για το εργαλείο αυτό που λέγεται παιδεία.

Τον γνώρισα πριν από δυόμιση δεκαετίες, όταν ξεκίνησε το σχολείο αυτό. Σε μια φάση έφερα, και ακόμα υπάρχουν, ένα φορτηγό από την Κύπρο με θρανία, μαυροπίνακες, γραφεία και ό,τι άλλο χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά ένα δημοτικό σχολείο.

Βρίσκεται στην πιο πάνω απομακρυσμένη παραγκούπολη που οι άνθρωποι ζουν ο ένας πάνω στον άλλο.

Με υπενθύμισε ο διευθυντής, το μικρό εκείνο παιδί, που όταν τέλειωσε το σχολείο αυτό η απόδοση του ήταν η καλύτερη απ’ όλα τα άλλα παιδάκια της ηλικίας του κι εμείς τον αναλάβαμε για τις επόμενες σπουδές του.

Διέπρεψε και σήμερα είναι ένας αναγνωρισμένος επιστήμονας και χρηστός πολίτης. Από πού; Από αυτό το σχολείο που ακόμα παλεύει, μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες, να μεταφέρει τη σωστή γνώση.

Κοιτάξτε τις συνθήκες των αιθουσών διδασκαλίας. Συναντώ τον διευθυντή και τους δασκάλους. Δεν συγκράτησα τον εαυτό μου, όταν κοίταξα γύρω μου τις άθλιες συνθήκες και δάκρυσα!

Κι όμως μέσα απ’ αυτές τις αίθουσες γίνεται έργο ιερό, όταν υπάρχει αγάπη και οι υπεύθυνοι θυσιάζονται, γίνονται οδοδείκτες και κατευθύνουν τις ζωές και την πορεία των μικρών αυτών παιδιών. «Ορθόδοξο Δημοτικό Σχολείο του Αγίου Νικολάου».

Σκέφτομαι ακόμα πόσο λανθασμένα πορευόμαστε εμείς που ζούμε στον δικό μας τον κόσμο, μέσα στη χλιδή, την πολυτέλεια, τις απαιτήσεις, την εξωστρέφεια.

Εδώ υπάρχει χειροπιαστή η πραγματικότητα. Κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, κάτω από οποιουσδήποτε όρους, η παιδεία έχει πρώτα διαδραματίσει τον σημαντικότερο ρόλο για να σωθεί ο κόσμος. Γι’ αυτό το επαναλαμβάνω. Παιδεία σωστή πρώτα και ύστερα τα υπόλοιπα.

Η άριστη παιδεία που αποκτάται με θυσίες και κόπους, μέσα από την φτώχεια και τη στέρηση, τελικά θα σώσει την ανθρωπότητα και την κοινωνία.

Ήθελα να πω και το επανέλαβα ξανά στους δασκάλους ότι είναι ήρωες και μάρτυρες, γιατί παρ’ όλες αυτές τις φοβερές συνθήκες έρχονται από το πρωί ως το βράδυ να δώσουν στα παιδάκια αυτά φως, πλούσιο φως, λαμπρό φως, γιατί γνωρίζουν ότι «ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος».

Έφυγα πλημμυρισμένος από ανάμεικτα αισθήματα. Έζησα εκείνες τις λίγες στιγμές μαζί τους και αναβαπτίστηκα. Συνέχισα την περιοδεία μου σε δύο ακόμα νηπιαγωγεία, εκείνο του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Ραφαήλ.

Ακόμα άλλες παρόμοιες εμπειρίες. Έκανα διανομή βιβλίων και γραφικής ύλης. Η Κένυα κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω της ξηρασίας και της ανομβρίας. Κι αυτό το στοιχείο ήταν ακόμα πιο αποκαλυπτικό...

Μέσα σ’ αυτή την ξηρασία, το ταξίδι συνεχίστηκε. Τέλειωσαν, όμως, τα βιβλία για τα σχολεία. Έτσι αναγκάστηκα να κάνω μια αστραπιαία επιστροφή στη Ναϊρόμπι, όπου φορτώσαμε ξανά το μικρό της ιεραποστολής και να μας πάλι στους δρόμους για να πάμε στα άλλα σχολεία που μας περίμεναν.

Πρώτα, στο ωραιότατο Γυμνάσιο για αγόρια και κορίτσια στην περιοχή Καρούγκα. Δρόμοι ανύπαρκτοι. Ζέστη φοβερή. Σκόνη παντού. Πείνα και Δίψα. Αυτά τα συνηθίσαμε.

Είναι δεδομένα, αποτελούν μέρος του προγράμματός μας. Εντυπωσιακά τα κτίρια. Καταπληκτικός ο διευθυντής και οι δάσκαλοι, όπως και τα παιδιά.

Έγινε η συνηθισμένη ξενάγηση και στο τέλος η διανομή των βιβλίων. Η χαρά όλων ήταν απερίγραπτη.

Στήθηκε ακόμα μια βιβλιοθήκη για τη μόρφωση και τη γνώση όχι μόνο των καθηγητών αλλά και των μαθητών.

Η δίψα τους ήταν μεγάλη για μάθηση. Δεν έβρισκαν λόγια για να μας ευχαριστήσουν. Φύγαμε και τους υποσχεθήκαμε ότι θα ξαναγυρίσουμε.

Στη συνέχεια, μας περίμενε μια άλλη έκπληξη. Το Δημοτικό σχολείο της ενορίας του Αγίου Γεωργίου Μαδάγκουα.

Επισκέφθηκα για πρώτη φορά τον χώρο αυτό το 1982, όταν δεν υπήρχε τίποτε. Τουλάχιστον σήμερα υπάρχει ο εγκαινιασμένος ναός του Αγίου Γεωργίου – όμορφος και επιβλητικός – δεσπόζει μέσα στα άλλα παραπήγματα του χωριού.

Το σχολείο φυσικά είναι καμωμένο από λαμαρίνες και ξύλα. Φτωχό μεν αλλά περιποιημένο. Θυμήθηκα ότι πριν μερικά χρόνια κοιμήθηκα μέσα σε μια από τις λεγόμενες τάξεις. Τα παιδιά μας υποδέχονται στην είσοδο με τραγούδια και χορούς, για να μας ευχαριστήσουν. Στη συνέχεια, επίσημη υποδοχή μέσα στον ναό.

Ο διευθυντής, ο ιερέας, οι δάσκαλοι και τα παιδιά. Ομιλίες συνηθισμένες και τραγούδια. Ευχαριστίες και παρακλήσεις.

Διανομή των βιβλίων και ξενάγηση στις τάξεις. Γεμάτοι από θαυμάσιες εντυπώσεις για το επιτελούμενο ιεραποστολικό και εκπαιδευτικό έργο, φύγαμε για κάτι άλλο.

Δύο πρεσβυτέρες ζουν εδώ και χρόνια απομακρυσμένες στα ενδότερα, αφού οι ιερείς – σύζυγοί τους κοιμήθηκαν.

Η μια, 94 ετών, υγιέστατη και δυνατή ακόμα, θυμήθηκε ιστορίες πριν 30 χρόνια. Και για τις δύο προσευχηθήκαμε και τις αλείψαμε με Άγιο Ευχέλαιο.

Κάναμε, επίσης, μικρό τρισάγιο στους τάφους των ιερέων. Ο δεύτερος ήταν από τους πρώτους και καλούς μαθητές της Πατριαρχικής Σχολής. Ακόμα πιο φορτωμένοι από αναμνήσεις και βιώματα συνεχίζουμε. Ίσως αύριο ...

Υ.Γ. : Ενώ συνεχίζαμε την πορεία μας, για μια στιγμή βλέπω ένα νεαρό – γνωστή φυσιογνωμία.

Αμέσως σταματούμε για να διαπιστώσουμε ότι ήταν ένας από τους απόφοιτους της Πατριαρχικής Σχολής.

Κατέβηκα αμέσως κάτω και βρέθηκα κοντά του, χαιρετιστήκαμε και μου έδειξε τα δύο γαϊδουράκια που τον συνόδευαν.

Το ένα κουβαλούσε τρία μπιτόνια νερό. Και μου εξηγεί ο ιεροσπουδαστής: «Η ανομβρία και η ξηρασία με ανάγκασαν να φύγω από το σπίτι μου πολύ πρωί, για να αναζητήσω νερό, για να μαγειρεύουμε και να πλενόμαστε. Δυστυχώς δεν βρήκα καθαρό νερό. Αυτό είναι βρώμικο, μα τι να κάνουμε; Παρά τίποτε, καλύτερα κι αυτό, έτσι όπως είναι θα μας βοηθήσει. Κι αν δεν αρρωστήσουμε, σημαίνει ότι ο Θεός μας αγαπά και μας προστατεύει».

Εμείς συνεχίσαμε τον δρόμο μας κανονικά. Πήγαμε κάπου και μας πρόσφεραν το παραδοσιακό τσάι της φυλής Κικούγιου.

Διψούσαμε φοβερά και φυσικά πεινούσαμε. Σε τέτοιες περιπτώσεις ξεχνούμε. Μέσα στο ποτήρι που περιείχε το τσάι είδα ότι κολυμπούσαν τα κουνούπια της μαλάριας.

Το έπινα χωρίς να πω σε κανένα τίποτε. Στο τέλος, όμως δεν άντεξα και είπα ότι έπινα το τσάι με τα κουνούπια.

Αμέσως αντέδρασαν αρνητικά και μου είπαν «Σίγουρα θα πιάσεις μαλάρια» . Ναι, με διαβεβαίωσαν. Απάντησα ότι θα ήταν η πρώτη φορά, γιατί δεν ήθελα να φέρω τους ανθρώπους σε δύσκολη θέση. «Να, δέστε με, είμαι ζωντανός».

 «Θα δούμε» μου είπαν. Εκείνοι περίμεναν. Το βράδυ τους ανακοίνωσα ότι το θέμα των κουνουπιών ανήκει στην ιστορία πια, αφού με τίποτε δεν μπορώ ν’ αρρωστήσω κι ας ήπια το δηλητήριό τους. Τόσα χρόνια έπαθα ανοσία και έκλεισε το όλο θέμα.

Και ένα τελευταίο. Όταν με ξεναγούσε ο διευθυντής του Δημοτικού σχολείου, να μου δείξει δηλ. τις αίθουσες από λαμαρίνες και ξύλο, με χαρά μου παρουσιάζει μια πολύ μικρή αίθουσα, λέγοντάς μου ότι ήταν η αίθουσα των καθηγητών για τις συνεδριάσεις τους. Φτωχική φυσικά, κάτω για πάτωμα είχε κανονικό χώμα.

Ήμουν έτοιμος να λιποθυμήσω από τη δίψα που είχα. Μπαίνοντας, λοιπόν, είδα πάνω σ’ ένα τραπεζάκι αναψυκτικά και αναφώνησα «Μπράβο, κύριε διευθυντή μου, μπράβο!»

Φυσικά, ο νους μου πήγε αμέσως στο γεγονός ότι επιτέλους θα βάζαμε κάτι στο στόμα μας, για να ξεδιψάσουμε. Αυτό έγινε στο τέλος της ξενάγησης.

Η περιοδεία τέλειωσε την Παρασκευή από την Κυριακή το απόγευμα, με τόσες πλούσιες ευλογημένες εποικοδομητικές και ανεπανάληπτες εμπειρίες.

Ο Θεός μας βοήθησε ξανά. Δεν ήταν εύκολο το ταξίδι λόγω της ξηρασίας και της σκόνης που αναπνέαμε.

Το έργο ολοκληρώθηκε για τώρα. Αν είμαστε ακόμα ζωντανοί, θα το συνεχίσουμε. Αμήν.