Από το βιβλίο «Ψυχική ασθένεια και υγεία του Μητροπολίτου Ναυπάκτου

Διαφορά μεταξύ πνευματικού και ψυχολόγου

Ο πνευματικός πατέρας που πρέπει να εξασκεί το έργο με βάση την Ορθόδοξη Παράδοση διαφέρει σαφώς από τον ψυχολόγο, που εργάζεται βάσει μιας ανθρωποκεντρικής θεωρήσεως του ανθρώπου και της ζωής του.

Ο ψυχολόγος θέλει να ισορροπήσει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Ο πνευματικός πατέρας αποβλέπει στην θέωση του ανθρώπου.

Ο ψυχολόγος χρησιμοποιεί τις απόψεις της Σχολής που εκπροσωπεί. Ο πνευματικός πατέρας χρησιμοποιεί τον αιώνιο λόγο του Θεού που φανερώθηκε στους Προφήτας, στους Αποστόλους και τους αγίους.

Ο ψυχολόγος νομίζει ότι η ασθένεια οφείλεται μόνον σε τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος ή στα λεγόμενα απωθημένα βιώματα.

Ο πνευματικός γνωρίζει καλά ότι δεν πρόκειται απλώς για μνήμες του παρελθόντος και απωθημένα βιώματα που εναποθηκεύονται στο υποσυνείδητο, αλλά ότι ασθενεί μια συγκεκριμένη ενέργεια της ψυχής, που είναι ο νους, και, μάλιστα, αυτός είναι ο οφθαλμός της ψυχής.

Ο ψυχολόγος χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ερωτήσεως και της ακροάσεως και προσπαθεί να βοηθήσει τον άνθρωπο στο να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα του, και τον βοηθά να ωριμάσει ψυχολογικά.

Ο πνευματικός, φωτιζόμενος από την Χάρη του Θεού, εντοπίζει το πρόβλημα, που είναι ο σκοτασμός του νοός, οι φαντασίες, και με την ορθόδοξη μέθοδο, που είναι η κάθαρση και ο φωτισμός, προσπαθεί να τον οδηγήσει στην θεωρία του Θεού.

Ο ψυχολόγος κινείται ανθρώπινα με σκέψεις και ιδέες. Ο πνευματικός κινείται Θεανθρώπινα.

Χρησιμοποιεί την θεραπευτική μέθοδο, αλλά και δια των Μυστηρίων στέλλει τη Χάρη του Θεού στη καρδιά του ασθενούς.

Ο ψυχολόγος νομίζει ότι όλα κινούνται σε ανθρώπινο επίπεδο. Δεν γνωρίζει την ύπαρξη του διαβόλου και την ενέργεια της ακτίστου Χάριτος του Θεού.

Ο πνευματικός γνωρίζει την διαφορά μεταξύ Χάριτος του Θεού, ενεργείας του διαβόλου και ασθενείας πνευματικής και σωματικής.

Ο ψυχολόγος φθάνει στο να συνειδητοποιήσει ο ασθενής το πρόβλημα του και να το αντιμετωπίσει.

Ο πνευματικός οδηγεί τον άνθρωπο στην μετάνοια που συνίσταται στην ολοκληρωτική μεταμόρφωση του.

Δεν τον οδηγεί στην αποβολή μερικών καταστάσεων, αλλά στην μεταμόρφωση των παθών.

Νομίζω μπορεί κανείς να βρει και άλλα σημεία που δείχνουν την τεράστια διαφορά μεταξύ ψυχολόγου και πνευματικού.

Και είναι κρίμα να έχουμε στην Εκκλησία μας τέτοια ολοκληρωμένη διδασκαλία περί της καθάρσεως και θεραπείας του ανθρώπου, και όμως να καταλήγουμε στην παραδοχή και χρησιμοποίηση ψυχολογικών θεωριών, που είναι δυτικών ανθρώπων και αποβλέπουν στην θεραπεία των δυτικών, οι οποίοι, φυσικά, έφθασαν εκεί γιατί αγνοούσαν την νηπτική παράδοση.

* Από το βιβλίο «Ψυχική ασθένεια και υγεία του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου